Ik ben wat men noemt een dubbelbloed of met andere woorden omschreven.
Een kind geboren uit ouders met een verschillende culturele, etnische achtergrond. Ik ben Papeda en Stamppot. De komende paar weken, ga ik respectievelijk in op wat dit voor mij betekend. Welke levenservaring deze dualiteit met zich meebrengt en de levenslessen die ik heb mogen leren.
Voordat ik verder ga, zal ik voor degene onder ons die niet weten wat Papeda is, dit eerst uitleggen. Papeda is een Moluks gerecht, een soort pap, gemaakt van Sago meel. Deze meel komt op haar plaats van de Sago palm, een veel voorkomende boom op de Molukken. Papeda is een welbekend gerecht binnen de Molukse cultuur. Zij voorziet de bevolking op de Molukken van eten en wordt tevens regelmatig geserveerd wanneer er iets groots te vieren valt. Maar nu de vraag wat de titel van deze blog ”kleur bekennen” te maken heeft met Papeda.
Degene die mij persoonlijk kennen of al vaker Kata² hebben gelezen. Weten dat ik van Moluks-Nederlandse afkomst ben. Ik ben de dochter van een Molukse vader en een Nederlandse moeder. Mijn vader en moeder, hebben naast mij, nog 4 kinderen. Ik ben de jongste en ben, na de scheiding van mijn ouders, samen met mijn vader en 1 jaar oudere zus, opgegroeid in een Molukse wijk. Dit was een nieuwe start en een nieuw begin voor mijn vader, mijn zus en ikzelf. In dit schrijven spreek ik vanuit mijn beleving en zienswijze.
Hoe ik het heb ervaren, dat ga ik nu met jullie delen. Ik denk dat ik 6 of 7 jaar was toen wij in de Molukse wijk zijn gaan wonen. Ik was een klein meisje, opgegroeid in een dorpje in Zeeland en wist nog niet veel van de Molukse cultuur, de taal, de gebruiken of gewoonten. Er ging als het ware een hele nieuwe wereld voor mij open. Achteraf terugkijkend op deze tijd, kan ik eerlijk en open bekennen dat het een behoorlijke grote overgang was. Ik leerde in zeer korte tijd heel veel familie kennen en kwam in andere Molukse wijken, waar ik nog nooit eerder was geweest. En ja, kom je thuis en ben je samen met familie en vrienden, dan is dat is gelijk aan samen eten met familie en vrienden. De Molukse keuken, is nog steeds 1 van mijn favorieten en staat boven aan mijn lijstje.
Eén van de gerechten die ik heb gegeten is Papeda.
Naast de Molukse keuken, leerde ik ook onze taal, want onderling werd er thuis, bij familie en bij vrienden, in onze eigen taal gesproken. De taal spreken, was toen best een gevoelig dingetje voor mij. Naar mijn weten heb ik hier nooit eerder over gesproken en zeker niet over geschreven. Als volwassene kan ik zeggen dat ik me als kind soms schaamde en gekwetst voelde. Waarom en waarvoor dan, wil je nu misschien weten. Nou dat zit als volgt. Ik had blijkbaar een aparte en andere uitspraak dan gebruikelijk was. Mijn uitspraak van de letter T, was bijvoorbeeld voor sommige mensen een uitnodiging om te lachen of te plagen. Ik ga er nog steeds vanuit dat het niet kwetsend of slecht bedoeld was, maar eerlijkheid en openheid voorop. Het heeft me als kind wel geraakt en ik vertaalde dit naar, ik ben anders, ik ben raar, ik hoor er niet helemaal bij en meer van die gedachten. Maar als ik anders ben, wie of wat ben ik dan?
Terugkijkend op deze tijd, besef ik nu, dat ik me voor de scheiding van mijn ouders, nooit had beziggehouden of me bewust was van een bepaalde identiteit of een keuze daarin. Het was alsof de ” buitenwereld” om een definitie vroeg. Dat gebeurde soms heel rechtstreeks en soms lag het wat minder voor de hand, maar was het wel aanwezig. Hoe ervaarde en beleefde ik dit?
Laat ik vooropstellen en benadrukken, dat de nu volgende voorbeelden, vanuit mijn ervaring en mijn perspectief zijn geschreven.
Toen ik als klein meisje in de Molukse wijk ging wonen, hadden de meeste gezinnen, ouders die beide van Molukse afkomst waren. De verhouding was ongeveer 9 Molukse gezinnen en 1 Moluks – Nederlands gezin. Ik behoorde tot die 1 op de 10 want in die tijd waren gemengde huwelijken meer uitzondering dan regel. Ik woonde in de wijk, ik speelde in de wijk, ik ging met kinderen uit de wijk naar dezelfde basisschool, ik ging iedere zondag naar dezelfde kerk en zondagsschool. Kortom ik was 1 en onderdeel met en van de wijk en toch lag en voelde het soms anders. Soms voelde ik dat tijdens het spelen, omdat ik soms niet mee mocht doen. Soms werd er gelachen, omdat ik de gebruiken nog niet kende of niet alles begreep wat er werd gezegd. Maar ook werd er soms rechtstreeks gezegd dat ik niet mee mocht doen, omdat mijn moeder een belanda (Nederlander) is. Ja, en daar stond ik dan, een klein meisje zoekend naar verbinding, van iets wat ze blijkbaar nog niet was. Ik moest mezelf als het ware bewijzen om er bij te horen.
Het contrast tussen het anders zijn en de warmte en liefde waarmee ik omringd werd. Het gevoel van thuis zijn en het warme en liefdevolle samenzijn met mijn Molukse vrienden en familie. Ik leerde over onze adat (onze tradities/ gebruiken). Ik leerde de menari lenso (dans) en deed uitbundig mee tijdens de katredji (dans). Samen huilen, samen lachen, samen delen, er samen voor staan en voor gaan. Ik kan nog eindeloos doorgaan, met het benoemen van mooie, warme en liefdevolle herinneringen.
Heb ik het altijd makkelijk gevonden om een dubbel bloed te zijn? Nee, in mijn jeugd en opgroeien heb ik daar echt een weg in moeten vinden en dat ging met vallen en opstaan. Pas later kon ik de dingen in balans brengen en vanuit mijn eigen perspectief zien en voelen. Je zou als het ware kunnen zeggen, dat ik door mijn dubbelbloed zijn, werd uitgedaagd om te ontdekken wie ik ben. Mooi en verrijkend dat ik bij het volwassen worden, een brug heb weten te bouwen, tussen, naar wat het leek twee werelden.
Maar daarover later meer in deel 2 Stamppot.
Ik hou nog steeds van Papeda en de andere heerlijkheden uit de Molukse keuken. Ik omarm en voel me rijk met mijn Molukse familie en vrienden. Als mensen willen weten hoe ik aan mijn kleurtje kom of van welke afkomst ik ben. Vertel ik met alle liefde en trots.
Beta anak Maluku,
Nusa Ina
Kleur bekennen